Eski adıyla Bahariye şimdiki adıyla General Asım Gündüz Caddesi yokuştur. En üst noktada Şair Latifi Sokakla kesişir. Sağ köşede Aslanlı Köşk bulunmaktadır.
Aslanlı Köşk’ün Ucu Sağda Görünüyor
1906 tarihli haritalarda köşk görünüyor. Demek ki 1800’lerin sonlarında veya 1900’lerin başlarında inşa edilmiş.
Bina bahçe katıyla birlikte 3 katlı kâgir bir yapıdır. Bahçeye ve eve Şair Latifi sokaktan girilir. Aslanlı Köşk diye bilinmesinin sebebi bahçe kapısının iki yanındaki babaların üzerinde aslan heykellerinin bulunmasıdır. Doğal olarak aslanlar aslan ebadında değil, köpek ölçüsündedir.
1906 Haritasında Aslanlı Köşk
Eski Kozan Mutasarrıfı Musa Kazım Bey ve ailesinin o yıllarda oturduğu ev olarak Moda’da Aslanlı Köşk tarif edilmektedir. Moda’da bilinen tek Aslanlı Köşk burasıdır.
1909 yılında Musa Kazım Beyin eşinin yeğeni olan Hayriye Hanımı dâhiliye nazırı Talat Paşa bu evde onlardan ister.
1919 yılında Mutasarrıf Musa Kazım Bey vefat eder.. Kendisinin bu evde oturup oturmadığını belgeleyemiyoruz maalesef. Sadece tahmin edebiliyoruz.
1939 Haritasında Sanki Bahçe Kapısında Aslanlar İşaretlenmiş.
Ancak, tam tarihini tespit edemesek te bu evde eczacı Kevork (Kirkor) Devletyan’ın oturduğunu kesinlikle biliyoruz.
Kevork Devletyan Kadıköy Altıyol’da Merkez Eczanesinin sahibidir. Kadıköylüler tarafından sevilen bir eczacıdır. Kevork Bey bir Türk kızıyla evlenir ve bu evlilik sonrası adını Kemal Devletoğlu olarak değiştirir. Kemal Beyin vefatından sonra ev kızı Nazlı Hanımın olur.
1980’lerin Başında Köşk Duruyor
1980’lerin ortalarında köşk müteahhide verilip yerine apartman yapılıyor. O yıllarda sahip olarak Nazlı Hanım ve eşi vardır.
Yeni Apartman Sağda
Yeni apartman 7 katlı olup adı Devletoğlu Apartmanıdır. Aslanlar ise son sahiplerinin balkonunda durmaktadırlar.
Aslanlı Köşk’ün öyküsünü biz bu kadar bilebiliyoruz. Köşkün tarihini ve orada yaşananları kesinlikle bilenler bugün 2. Kat balkonunda bulunan aslan heykelleridir. Onlar, yukarıdan caddeyi seyrederken aşağıdan geçenlere adeta ‘Buranın 1 asırdan fazla geçmişini biz görüp yaşadık. Aslanlı Köşk’ün Devletoğlu apartmanı olmasının öyküsünü sadece biz biliyoruz’ demektedirler..
Aslanlar Balkonda ve Devletoğlu Apartmanı Kapısı
Kadıköy’de öykü bitmez. Yeter ki hafızasını silmeyelim..
ARİF ATILGAN https://www.arifatilgan.com AĞUSTOS 2021
Not:
-Mutasarrıf, Osmanlı’da vali ile kaymakam arasında bir yöneticidir.
-Musa Kazım Beyin torunu Aslanlı Köşk’ü söylüyor. Torunun oğlu araştırmalarında Aslanlı Köşk’ten bahsediyor ve Hayriye Hanımın da anılarında bu köşkü işaret ettiğini ifade ediyor. Moda’da başka Aslanlı Köşk yok.
-Kevork Beyin babası Miralay Doktor Artin Devletyan’dır. Haydarpaşa’daki Askeri Hastanede görev yapan Artin Bey Kadıköylülerin sevdiği bir hekimdir. 1937 yılında vefat etmiştir.
Comments