top of page

ESKİ YAŞAMIN ZORLUKLARI

Eskilerden Bir Tutam Anı başlıklı yazımda https://www.arifatilgan.com/eskilerden-bir-tutam-ani/ eskiye ait birçok şeyi yazmıştım. Ama bazı dostlarım olumsuzlukları yazmadığımı anımsattı. Aşağıdaki satırları keyifle değil, tarihe not düşmek için yazıyorum.


Damlar her yıl tamir edilirdi. Aksi takdirde akardı. Bazen tamir edilse de akabilirdi. Her zaman usta bulunmadığı için babaların çoğu dam aktarmayı bilirdi.


Tuvaletlerde mermerden yapılmış alaturka hela taşları bulunurdu. S icat edilmemişti. Koku gelmemesi için deliğine metal kapak takılırdı. Sonradan seramik alaturka taşlar yapıldı. Onlara S takılıyordu. Ama yine de yaşlılar kullanırken zorluk çekiyorlardı. Alafranga tuvalet çıktıktan sonra rahat ettiler.

Alaturka Taş (PVC Boru Sonradan Takılmış).


Gelelim esas kötülere..


Pire vardı. Evlerin ahşap olmasının rolü çok tabii.. O yıllarda doğru düzgün ilaç ta yok. Naftalin vardı. Denirdi ki pire temiz insanı sever ve hemen ona atlar. Beyaz çamaşırlarda pire pisliği görünürdü. Üstelik yıkamakla da çıkmazdı yanlış anımsamıyorsam.


Evlerin ahşap olmasının daha kötü sonucu olarak tahtakurusu vardı. Tahtakurusu pireden biraz daha iri bir yaratıktı. Sadece tahta içlerine değil karyolanın demirinin bile içine girer yuva yapardı. Karyolanın demiri yakılır, içindeki tahtakuruları öldürülürdü. Sonra dört ayak su dolu kapların içine konur ki tahtakurusu yatağa tırmanmasın diye. Ama onlar tavandan yatağın üzerine atlarlardı. Yatağın her tarafına naftalin serpilse bile vız gelirdi.. Babam bizleri Yalova’ya gönderir ilaççı getirir tüm evi ilaçlatıp kendi de Yalova’ya gelirdi. İlaççıya ‘Öyle ilaçla ki korunamazsak bizi bile temizleyecek güçte olsun’ dediğini anımsıyorum. Ev dumana boğulurdu.


Fareler vardı. Ahşap döşeme aralarına girerlerdi. İki kat arasındaki döşemede ahşap kirişler vardır. Kirişler görünmesin diye altı ve üstü ahşap kaplanır. Fareler o aralarda koştururdu. Evin bir yerine fare zehiri konur veya kapan kurulurdu. Zehiri yediğini koşuşturma kesilince anlardınız. Ama bu sefer de bir hafta leş kokardı. Döşeme sistemiyle yapılmış duvarların içinden yukarılara tırmanırlardı. Çoğu evde kedi beslenmesinin sebebi fare avlamaları içindi. Onlar fare kapanından daha yararlıydılar. Evin kedisi yakaladığı fareyi bodrum katta hallederdi.

Döşeme Arası Tavanda Görünüyor (Kirişler Sonradan Takılmış).


Gelincikler biraz daha irileridir. Onlar da ev içine girerlerse aynı rahatsızlıkları verirlerdi. Gelincikler kümes hayvanlarına da zarar verirlerdi.


Kümes hayvanları demişken.. Bazı bahçelerde tavuk beslenirdi. Onlara sansarlar dadananırdı. Kırlık alandan gelip bahçedeki kümeslere dalarlardı. Kentin tilkileri sayılırlardı. Bahçede köpek beslenmesinin sebebi de sansar, gelincik ve hırsız içindi.


Bana bunları niye yazmadın? Diyen meslektaşım yalıda büyümüş bir dostumdur. Oralardaki lağım farelerinin kedi büyüklüğünde olduğunu anlatmıştı. Yani bu sıkıntılar zengin-fakir herkesin başındaydı. Hatta zenginlerin ki biraz daha büyüktü.


Apartmanlara geçişin sosyal, kültürel, fiziksel sebepleri yazılır, konuşulur.. Ama emin olun en önemli sebepler bunlardır. Kimse dillendirmez. Tatsız konulardır çünkü.


ARİF ATILGAN https://www.arifatilgan.com NİSAN 2021

Comments


bottom of page