Arboretum’u konuşmak için önce Hayrettin Karaca’yı tanımalıyız.
O bir çılgındır.. Normal insanların yapmayacağı şeyleri yapan bir insan.. Zenginliğini, işadamlığını bir kenara bırakıp ‘Çevreci’ olur. Doğa ile uğraşır.. On binlerce m2 imarlı arazisini parselleyip satacağına arboretum yapar.. Üstüne dünya para harcar.. Bin bir zahmete girer.. Uğraşır..
Ülkenin böyle kişilere ihtiyacı var.. Dünyanın dengesi Onun gibi insanlar sayesinde sağlanmaktadır.
Karaca Arboretum
1922 yılında Bandırma’da doğar. Liseyi İstanbul’da bitirdikten sonra babası Hocazade Halil Efendinin trikotaj işinin başına geçer. Karaca ürünlerini ihraç edilen marka haline getirir.
1948 yılında babası Yalova’da 27 dönüm arazi satın alır. Kavaklık yapacaktır.
1949 yılında çevreden biraz daha arazi satın alınır. Meyvelik yapılır.
1956 yılında babası vefat eder. Kardeşler ve eniştelerle birlikte bahçecilik işi genişletilerek devam eder.
1975 yılında kardeşler babalarından kalan mirası paylaşırlar. Hayrettin Karaca’ya 65 dönüm arazi düşer.. İşlerini oğluna devreder. Kendini toprak işlerine verir.
1978 yılında Hayrettin Bey bahçesinin içine ev yapmaya başlar. Bu arada yeni eklenen bitkilerle, meyvelik bahçe arboretuma dönüşmeye başlar.
Karaca Arboretum
1980 yılında ev biter. Meyve bahçesi belirgin bir şekilde arboretum olmuştur. Hayrettin Karaca Türkiye’de gezdiği her yerden örnekler getirip buraya dikmektedir.
Karaca Arboretum
1992 yılında kendi gibi doğa aşığı olan sanayici Nihat Gökyiğit ile TEMA’yı kurar. Açılımı, ‘Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı’.. Artık kendini tamamen çevreyi koruma çalışmalarına vermektedir.
2004 yılında Arboretum’un yaşatılması amacıyla Karaca Vakfı’nı kurar..
Günümüzde Arboretum, 135.000m2’lik alandadır. 7.000 civarında bitki türü bulunmaktadır. Bu bitkiler Avrupa, Asya, Amerika kıtalarından getirilmişlerdir. Hepsi çok özeldir..
Hayrettin Karaca’nın 21 ödülü vardır. Devamlı giydiği kırmızı kazakla insanlara ‘Tutumlu olun, doğayı tüketmeyin’ mesajı vermektedir.
Karaca Arboretum
Duyumlarımıza göre Karaca Arboretum, günümüzde sıkıntı yaşamaktadır. Arboretum’u gezenlerden elde edilen gelirin giderlere yetmediği söylenmekte.. Konu Yalova’daki Belediye, Valilik, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, STK’lar ve sorumluluk duyan vatandaşlar tarafından tartışılmalıdır. Kalıcı bir karar alınmak zorunluluğu vardır.
Benim önerim: Arboretum alanı yukarıda saydığım kurumlara değil, Yalova’ya getirilecek Ziraat ve Orman Fakültelerine verilmelidir. Dolayısıyla burada öğrencilerin eğitim görmesi sağlanacaktır. Bitkilerin bakımı, ziyaretçilerin organizasyonu üniversite tarafından yapılacaktır. Ayrıca planlara arboretum olarak işlenmelidir. En önemlisi, Yalova önceki olumsuz arboretum tecrübesini tekrar yaşamamalıdır.
Eski Arboretum. Çalı ve Ot Sarmış, Bina Yapılmış.
T.C. vatandaşı olmayı kendisi için en önemli ödül sayan Hayrettin Karaca’nın sadece emeklerine değil, maddi-manevi fedakârlıklarına da saygı duyulmalıdır. Karaca Arboretum, Yalova için prestijdir..
Atatürk’ün.. Doğasına hayran olduğu.. Su Şehri ilan ettiği.. Yazlarını geçirdiği.. Türkiye Cumhuriyetinin Yazlık Başkenti kabul ettiği Yalova’ya bu yakışır.
ARİF ATILGAN arifatilganKENT ve İNSAN OCAK 2020