Sanal ortamda Yeldeğirmeni Karakolu adıyla paylaşılan bir fotoğraf bulunmaktadır. İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesine ait olması dolayısıyla ciddiye alınması gerekir. Ancak Yeldeğirmeni’nde yıllardır bilinen karakol binasına benzememektedir. Bu fotoğrafı araştıralım..
7 Şubat 1885 (R-26-11-1300) tarihli bir Osmanlı Belgesinde (özetle): ‘Rumi 1299 yılında Kadıköy polis merkezi için Rıhtım boyunda sekiz liraya kiralanmış olan sahilhanenin (yalı) selamlık ciheti ağır hasarlı ve tehlikeli, harem cihetinde de Hıristiyan ailelerin (familyaları) ikamet etmesi nedeniyle buradaki jandarma efradı Zihnipaşa ve Yeldeğirmeni mevkilerine taksim ediliyor.. Ortada kalan polis zabıtalar için Yeldeğirmeni’nde Bahçıvan Dimitraki’den üç odalı ev kiralanıyor. Kira dönemi, yeni karakolhane inşa edilinceye kadar, R-24 Şubat 1299 (7 Mart 1884) ile R-28 Şubat 1300 (12 Mart 1885) tarihleri arasındadır. Kiralanan evin adresi Kadı karyesinde Yeldeğirmeni’nde Tepe Sokağında numarasız evdir.’
Osmanlı Arşiv Belgesi
1881 yılında Polis teşkilatı yeni kurulmuş. Belli ki ilk yıllarda jandarmayla birlikte aynı binaları kullanmışlar.
1885 yılında rıhtımda haremlik-selamlığı olan bir köşk Kadıköy’ün karakolu olarak kullanılmaktadır. Belgeden anlaşıldığına göre jandarma ve polis birlikte kullanıyorlar. Ancak bazı sorunlar dolayısıyla bina terk ediliyor. Yeni karakol inşa edilinceye kadar buradaki jandarmalar Zihnipaşa ve Yeldeğirmeni’ne geçici olarak taksim ediliyor. Polislere ise Yeldeğirmeni’nde ev kiralanıyor.
Yeldeğirmeni’nde jandarma karakolu bulunmakta, polis karakolu bulunmamaktadır. Demek ki burası jandarma bölgesidir.. Zaten polisler ve jandarmalar için yeni yapılacak karakol da Kadıköy’de olacaktır.
İnşaat bitinceye kadar Dimtri’nin evi kiralanıyor. Evin adresi Tepe Sokağı olarak belirlenmiştir. Tepe Sokağı şimdiki Dua Tepe Sokağının o yıllardaki adıdır. Ancak evin numarası belli değildir.
Goad haritası fotoğrafın çekildiği tarihten 20 yıl sonra yapılmış. Yeni binalar inşa edilmiş. Yani evin parselini bulmak oldukça güçtür..
Fotoğrafın tarihi Rumi 1299 yılıdır. Yukarıdaki belgede de aynı tarih vardır. Dolayısıyla belgede bahsedilen Bahçıvan Dimitri’nin evi fotoğraftaki bina olmalıdır.
Fotoğrafta Yeldeğirmeni Karakolu yazmaktadır. Sanırım Yeldeğirmeni’nde olması dolayısıyla yazılmış.. Şimdiki Duatepe Sokağında bulunan bu eve Yeldeğirmeni’ndeki İlk Geçici Polis Karakolu Binası denebilir.. Zira polisler buraya Kadıköy’de yapılacak karakola taşınmak üzere gelmişler. Görev yerleri Kadıköy’dür.
Yeldeğirmeni Karakolhanesi Adlı Fotoğraf
Comments