YELDEĞİRMENİ’NDEKİ GELENEKSEL MEKÂNLARDA DEĞİŞİM
Genç kız kahvenin önünde laflayan komşusu delikanlıyı görür. Delikanlı askerden izinli gelmiştir. Yanına gider ‘Hoş geldin’ der. Sohbet uzayınca yürüyerek devam ederler.
Bir hanım perdeleri kapalı meyhanenin karşı kaldırımında durur. İçeriye birini gönderip kocasını çağırttırır. Alışverişe çıkacaklardır. Dışarıya gelen kocasını fena azarlar.
Olağandır bu manzaralar muhitlerde.. Kahvehane de meyhane de yüzlerce yıllık mekânlardır. İçerideki erkekler mahallenin insanlarıdır.
Yeldeğirmeni’nin en ünlü ve tarihi kahvehanesi Nedim’in Kahvesi’dir. Ayhan’ın Kahvesi onun devamıdır. Tabelasındaki Değirmen Kafe’yi kimse okumamıştır bile. Her nerede yaşarsa yaşasın her Eski Yeldeğirmenli bu kahveye uğrar eskilerden birini görebilmek için.
Ayhan’ın Kahvesi
Yeldeğirmeni’nin üç meyhanesi vardı ‘tarihi’ anlamda.. Halit, Abdullah ve Reşat Ağbilerin meyhaneleri.. Reşat’ın Meyhanesi Duatepe Sokaktaydı. Aynı sokakta açılan Dallas Meyhanesi onun devamı sayılırdı eskiyi bilenler için. Bakmayın onun da tabelasında Bira Salonu yazdığına. Onu da kimse okumamıştır emin olun.. İbrahim Güven ve rahmetli Haydar Akbal ortaklığında yıllarca çalıştırılmıştır burası..
Dallas Meyhanesi
Ayhan’ın Kahvesi ve Dallas Meyhanesi.. Yan yana olan iki mekân yıllarca iş yaptı. Birinden çıkan diğerine girdi.
Günümüzde ikisinde de değişim olduğunu görüyoruz..
Solda Kahvehane Sağda Meyhane
Kahvehane ‘Bitki Çayları’ içilen bir mekân oldu. Tabelasında Kütük-Ronnefeldt yazıyor. Kütük, Ayhan’ın soyadı.. Ronnefeldt ise bitki çayında bir dünya markası.. Artık okeye dönenlerin, pişti yapanların, ülkeyi ve futbolu düzlüğe çıkaranların ‘Ayhan çay yap’ seslenmeleri olmayacak. Birbirine iltifatkar davranan hanımefendilerin ve beyefendilerin özel kabında içecekleri çayı tarif etmeleriyle sipariş verilecek. Burada sahip değişmiyor. Eskisi gibi Ayhan ve oğlu işletmeye devam ediyor. Hizmetlerinin kalitesi tartışılmaz.
Meyhane ise Pub olmuş. Adı Kaserol Social.. Kaserol, kapağı olmayan saplı derin tava-tencere demek oluyor. Social kelimesi ise Public kelimesinin eş anlamlısı olarak kullanılmış sanırım.. Burada da eski yıllardaki gibi TV’de heyecanla maç seyrederken ‘İbrahim, az erikle bir duble rakı’ seslenmeleri olmayacak.. Örneğin, bir reklam ajansındaki metin yazarlığı tartışılırken yenecek yemeğin sosu tarif edilerek sipariş verilecek. Burada kiracılar var. İbrahim (Güven) ve Haydar’ın (Akbal) varisleri kiralamayı tercih etmişler. İbrahim’den aldığım bilgiye göre işinin ehli kişilermiş işletmeciler. Zaten Dallas’taki garson Mehmet Eğri işine devam ediyor.
Kahvehanenin değişim sebebi pandemi. Yasaklar yıpratıcı ve bıktırıcı olmuştu onlar için.. Meyhanenin değişim sebebi müşterisizlik. Eskiler gitti, yeniler gelmedi..
Aslında Dallas ile aynı tarihlerde faaliyet gösteren Karakolhane Caddesi’ndeki Mekân Meyhanesi de Pub gibi işletilmeye başlamıştı bir süredir. Ama oradaki dönüşüm sakindi, çok hissedilmemişti..
Bugünden düne burun kıvırarak bakıp kahvehane ve meyhane küçümsenmesin sakın. Nedim Ağbinin kahvehanesine girip çıkanların içinden Deniz Kuvvetleri Komutanı oramiral çıkmıştır. Hatta bir de son anda Deniz Kuvvetleri Komutanlığı kapısından dönüp emekli olmuş koramiral vardır. Başka birçok değerli kişiyi tek tek saymak istemiyorum unuttuklarıma saygısızlık yapmamak için.. Umarım semtimizdeki tüm yeni mekânlardan da değerli kişiler yetişir.
Bugüne kadar Yeldeğirmeni’nde bakkal-kasap-manav gibi dükkânlar kafe olmuştu. Burada olan değişik. Osmanlı’dan gelen geleneksel mekânlar batı kültürünün mekânlarına dönüşüyor.
Kütük-Ronnefeldt ve Kaserol Social.. Semtimizde iki yeni mekân.. Hem fiziki hem de kültür anlamında.. Hoş gelmişler. İyi şanslar diliyoruz ikisine de.
ARİF ATILGAN https://www.arifatilgan.com EYLÜL 2021
Aslı İngilizlerin Public House isimli mekânlarıdır. Halkın Evi anlamında.. Alkollü-alkolsüz içki ile yemek yenilen yerlerdir. Pab okunur ama halkımız Bap demeyi sever. Eskiden Beyoğlu Emek Sineması’nın karşısında vardı. Bizim kuşak gençlerinin öğrenci harçlığıyla kız arkadaşlarını götürebildiği en havalı mekândı orası. Şimdi Yeldeğirmeni’nde..
Kadınlar.. Onların birliktelikleri çok daha renklidir aslında.. Günleri, mukabeleleri, hamam buluşmaları.. Keşke yaşayanlar yazsa..
Konumuza dönelim.
Comments