Devletimize ait sağlık kuruluşlarına bakalım… En küçük birim olarak her mahallede Aile Sağlık Merkezleri bulunuyor. Ondan biraz büyük ve kapsamlı olarak sırasıyla Dispanserler ve Devlet Hastaneleri gelmektedir. Aile Sağlık Merkezlerinde basit teşhis-tedaviler, Dispanserlerde daha kapsamlı ve Devlet Hastanelerinde risksiz ameliyat vs yapılabilmektedir. Bir de üniversitelere bağlı Eğitim ve Araştırma Hastaneleri vardır. Bunların çalışma sistemi adlarıyla belirtilmiştir. Bu arada kalp rahatsızlıklarının ayrı hastanesi kurulmuştur.
Önemli rahatsızlıklar için teşhis-tedavi ve ameliyatlar Şehir Hastanelerinde yapılabilmektedir. Buraları yap-işlet-devret veya kamu-özel ortaklığı sistemlerine göre çalışmaktadır. Kabaca tarif edersek arsayı devlet verir. Özel şirket tesisi yapar, devlete kiralar. 10-20 yıl gibi belli bir süre sonra tesis devletin olur. Amacım sistemi değil sağlık hizmetini tartışmaktır. Bu hastanelerde en kapsamlı ameliyat vs yapılabilmektedir.
Ancak… Görüldüğü gibi sağlık sistemi biraz karmaşık olmaktadır. Bana göre Kalp Hastaneleri gibi Kanser Hastanelerinin de ayrı olması gerekir. Zira kanser hastası için zaman kıymetlidir. MR vs anlamındaki bölümlerin randevusunda öncelik olmalıdır. Ama bugünkü durumda basit bazı rahatsızlıklara da aynı yerlerden randevu verildiğinden kanser hastalarının raporlarının tamamlanması çok uzun sürede olabilmektedir. Bu durum hastalığın ilerlemesine sebep olmakta, hastalara sağlık bakımından, devlete ise mali bakımdan zararlı olmaktadır.
Aslında yakın gelecekte Göz ve Diş hastanelerinin de ayrılmasında yarar vardır.
Devletin sağlık sistemini kabaca,
1-Aile Hekimlikleri,
2-Dispanserler,
3-Devlet Hastaneleri ile Üniversite Hastaneleri,
4-Şehir Hastaneleri olarak sıralayabiliriz.
Özelliği itibariyle Kalp Hastaneleri bu sıralamanın dışındadır. Aynı şekilde Kanser Hastanelerinin de ayrı olması gerekmektedir.
Bu sıralama şehirlerin büyüklüğüne göre şekillenmelidir.
Özel Sağlık Kuruluşları da vardır. Bunlar da devletin sağlık tesislerine uygun şekle sokulmalıdır. Yani yukarıdaki sıralamada her numaradaki tesiste hangi bölümlerin tüm araç-gereç ve elemanlarıyla bulunacağı ve hangi işlemlerin yapılabileceği belirlenmelidir. Örneğin MR’a veya laboratuvara başka yerlere gidilmemelidir. Özel Hastane denilen tesisler, devletin tesislerindeki gibi bir şablona sokulmalıdır.
Son söz… Özel hastane sahipleri devletin sağlık bakanı olmamalıdır. Özel tatil sitesi sahipleri de turizm bakanı olmamalıdır. Kısacası hiçbir özel sektör patronu kamuda bakan olmamalıdır.
Benim fikrim şaşmaz. Sağlık ve eğitim hizmetleri özelde olmamalıdır.
ARİF ATILGAN 2024 NİSAN
a